Niên đại Merneferre_Ay

Vị trí trong biên niên sử

Chiếc bình hình cầu của Merneferre Ay, bảo tàng nghệ thuật Metropolitan

Vị trí tương đối trong biên niên sử của Merneferre Ay như là một vị vua thuộc giai đoạn giữa của vương triều thứ 13 được xác định rõ nhờ vào bản danh sách vua Turin, một bản danh sách vua được biên soạn vào giai đoạn đầu thời đại Ramesses (1292–1069 TCN) và giữ vai trò là nguồn sử liệu chính cho Thời kỳ Chuyển tiếp thứ Hai. Bản danh sách vua này ghi lại tên của Ay ở cột thứ 8 hàng thứ 3 (cột thứ 6 hàng 3 theo cách đọc của Alan Gardiner đối với cuộn giấy cói Turin và mục 7.3 theo cách đọc của von Beckerath) và xác định rằng Merneferre Ay đã kế vị Wahibre Ibiau và được kế vị bởi Merhotepre Ini, người có khả năng là con trai của ông.[1]

Vị trí chính xác trong biên niên sử của Merneferre Ay lại khác nhau giữa các học giả, với việc Jürgen von Beckerath và Aidan Dodson coi ông như là vị vua thứ 27 của vương triều này[4] trong khi Kim Ryholt và Darrell Baker lần lượt xếp ông ở vị trí thứ 32 và 33.[1][5] Tương tự, niên đại chắc chắn cho triều đại của Ay đang được tranh luận, theo Ryholt là từ năm 1701–1677 TCN[1] và Schneider là 1684–1661 TCN.[3]

Độ dài triều đại

Cho tới gần đây, độ dài triều đại của Merneferre Ay, mà vốn được ghi lại trên cuộn giấy cói Turin, vẫn được tranh luận giữa Jürgen von Beckerath, ông ta đọc con số bị hư hại trên mảnh giấy cói là 13 năm[6] trong khi Alan GardinerKenneth Kitchen chủ trương rằng nó nên được đọc là 23 năm.[7][8] Cuộc tranh luận này đã được giải quyết trong nghiên cứu mới đây nhất của Kim Ryholt đối với cuộn giấy cói Turin, ông ta khẳng định rằng độ dài triều đại của Merneferre Ay như được ghi lại trên cuộn giấy cói này là "23 năm, 8 tháng và 18 ngày".[1]Ryholt nhấn mạnh rằng "dấu hiệu mà phân biệt 20 và 30 với 10 được bảo toàn và không có gi phải bàn cãi. Theo đó, phải đọc là 23 năm hoặc, ít có khả năng hơn là 33 năm."[1] Điều này khiến cho Merneferre Ay trở thành vị pharaon cai trị lâu nhất của vương triều thứ 13 vào thời điểm khi mà nhiều vị vua đã cai trị Ai Cập trong một thời gian ngắn ngủi.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Merneferre_Ay http://www.ifao.egnet.net/bifao/b?fic=Bifao063_art... http://www.jstor.org/stable/505957 http://www.metmuseum.org/collection/the-collection... http://www.metmuseum.org/collection/the-collection... http://www.digitalegypt.ucl.ac.uk/chronology/2inte... https://books.google.com/books?id=ANRi7cM5ZwsC&pri... https://www.scribd.com/doc/56781350/Ancient-Egypti... https://archive.org/details/annalesduservice09egyp... https://archive.org/details/catalogueofegypt00hall https://web.archive.org/web/20140907190829/http://...